Tezli Yüksek Lisans Başvuru Sürecinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Tezli yüksek lisans başvuru sürecinde izlenmesi gereken adımlar ve dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir. Lisans diploması, ALES puanı, Yabancı dil sınavı gibi önemli şartlar başvurunuzun kabul edilmesi için gereklidir.
Yüksek lisans programlarına, yabancı dil sınavı ve mülakat yapılarak güz ve bahar yarıyılları başında öğrenci alınır. Üniversiteler, kendi yabancı dil sınavlarını yapmazlarsa YDS, IELTS, TOEFL gibi sınav sonuçlarını kabul edebilirler. Başvuru süreci aşağıdaki adımları içermektedir:
Tezli Yüksek Lisans Başvuru Şartları Nelerdir?
Başvuru Tarihleri ve Belgeler
İlk yapmanız gereken, başvuru yapmak istediğiniz üniversitelerin başvuru tarihlerini öğrenmek ve bu tarihlerde gerekli belgeleri götürüp teslim etmektir. Tüm Üniversitelerin başvuru tarihlerini Üniversiteler sekmesinde bulabilirsiniz. Belge tesliminden sonra sizi mülakata çağırabilirler veya mülakattan önce bilim sınavı adı verilen bir sınava girebilirsiniz. (Başvuru için gerekli prosedürler üniversiteler arasında farklılık gösterebilir.)
Tezli yüksek lisans programlarına başvurmak için belirli şartlar ve belgeler gerekmektedir. Adaylar, güz ve bahar yarı yıllarında başvuruda bulunabilirler ve değerlendirme yabancı dil sınavı, mülakat veya bilim sınavı ile yapılır.
Hangi Belgeler Gereklidir?
Lisans Diploması:
- Bir yüksek lisans programına başvurabilmek için adayların lisans diplomasına sahip olması gerekir. Yurt dışından alınmış lisans diplomalarının denklikleri Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) tarafından onaylanmış olmalıdır.
- Hangi lisans programlarından mezun olanların başvurabileceği Üniversitelerarası Kurul kararı ile belirlenir. Ancak, bu programlar dışından da öğrenci kabul edilebilir; bu durum anabilim dalları kurul önerileri, ilgili Fakülte Merkez Yetkili Kurullarının görüşleri, Dekanlık kanalı ile alınarak Enstitü Kurulunda karara bağlanır ve Senato onayından sonra ilan edilir. Özetle, farklı bir alandan mezun olmuş olsanız bile bir yüksek lisans programına başvurabilirsiniz.
Diploma Denklik İşlemleri: Lisans diploması başvurusu yaparken veya tezli yüksek lisans programına başvururken yurtdışından alınmış bir diploma varsa denklik işlemlerinin nasıl yapılacağı hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
ALES Puanı:
- Adaylar, Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES) puan türünde en az 55 standart puan almış olmalıdırlar. Bu şart, YÖK’ün yayınladığı Lisansüstü Eğitim Öğretim Yönetmeliği’nde belirtilmektedir. Üniversite bu puanın altına düşüremez, ancak daha yüksek bir puan isteyebilir.
ALES Sınavı Detayları: ALES sınavı hakkında daha fazla bilgi almak için ALES başvuru ve sınav tarihleri hakkındaki yazımıza göz atabilirsiniz. ALES Başvuru ve Sınav Tarihleri
Yabancı Dil Sınavı:
- Tezli yüksek lisans için yabancı dil şartı vardır. Üniversite, yabancı dil sınavını kendi yapabilir veya IELTS, YDS, TOEFL gibi sınavlardan birinin sonuç belgesini isteyebilir. Başvuru yapmak istediğiniz bölüm Türkçe eğitim veriyor olsa bile, enstitüler yabancı dil sınavına girmenizi veya yeterlilik belgesi sunmanızı talep edebilir.
Değerlendirme Süreci ve Bilimsel Hazırlık Programı
Tezli Yüksek Lisans Programlarına Kabul Edilmek İçin Hangi Değerlendirme Kriterleri Uygulanır?
Her üniversitenin hatta her yüksek lisans programının değerlendirme kriterleri farklı olabilir. Bu nedenle, başvurmak istediğiniz programın özel kriterlerini öğrenmek önemlidir. Örnek bir değerlendirme kriteri aşağıdaki gibidir:
- ALES Puanı: Adayların ALES puanının %50’si değerlendirmeye alınır. Bu puan, başvuru sürecinde önemli bir yer tutar ve ALES puanı başvurunun değerlendirilmesinde önemli bir faktördür.
- Lisans Not Ortalaması: Adayların lisans not ortalamasının %15’i değerlendirmeye katılır. Bu oran, adayların akademik geçmişlerinin önemli bir göstergesidir ve başvurunun değerlendirilmesinde dikkate alınır.
- Mülakat Notu: Adayların mülakat notunun %20’si değerlendirmeye alınır. Mülakat, adayların motivasyonları, hedefleri ve programla uyumları hakkında bilgi verir ve adayların programa uygunluklarını değerlendirmek için önemli bir aşamadır.
- Yabancı Dil Sınavı: Enstitü tarafından yapılan yabancı dil sınavının %15’i değerlendirmeye katılır. Yabancı dil bilgisi, uluslararası literatürün takibi ve bilimsel iletişim açısından önemlidir.
Değerlendirme sürecinde ALES puanının en az %50’si alınmaktadır. Ancak, diğer yüzdeler okuldan okula ve hatta programlar arasında farklılık gösterebilir. Bu nedenle, başvuru yapmadan önce ilgili programın özel değerlendirme kriterlerini incelemek önemlidir.
Bilimsel Hazırlık Programı
Mezun olduğunuz alandan farklı bir alanda yüksek lisans eğitimi almak istiyorsanız, bilimsel hazırlık adı verilen 1 yıllık bir hazırlık eğitimi alabilirsiniz. Bu program, nitelikleri aşağıda belirtilen adayların eksiklerini gidermek amacıyla uygulanabilir:
- Farklı Alanlardan Gelen Adaylar: Lisans derecesini başvurdukları yüksek lisans veya doktora programından farklı alanlarda almış olan adaylar için bilimsel hazırlık programı uygulanabilir.
- Farklı Üniversitelerden Gelen Adaylar: Lisans derecesini başvuru yaptığı üniversite dışındaki yüksek öğretim kurumlarından almış olan yüksek lisans programı adayları da bilimsel hazırlık programına katılabilir.
Bilimsel hazırlık programında alınacak dersler, lisansüstü programını tamamlamak için gerekli görülen derslerin yerine geçemez. Ancak, bu programdaki bir öğrenci, bilimsel hazırlık derslerinin yanı sıra lisansüstü programa yönelik dersler de alabilir, Enstitü anabilim dalı başkanlığının önerisi ve Enstitü Yönetim Kurulu onayı ile bu mümkündür.
Bilimsel hazırlık programında alınacak dersler ile ilgili devam, ders sınavları, ders notları ve derslerden başarılı sayılma koşulları, öğrencinin ders aldığı programın tabi olduğu yönetmelik ve yönerge hükümleri uygulanır.
Bilimsel hazırlık programı en fazla bir takvim yılı içinde tamamlanmalıdır. Bu süre dönem izinleri dışında uzatılamaz. Bu programda geçirilen süre, yüksek lisans veya doktora programı sürelerine dahil edilmez.
Bilimsel hazırlık programı, anabilim dalı başkanı tarafından hazırlanır ve anabilim dalı kurulunun uygun görüşü ile birlikte öğrencinin kayıt tarihini izleyen 15 gün içinde ilgili enstitüye gönderilir.
Bilimsel hazırlık ile ilgili bilgi kaynağı: YÖK Lisansüstü Eğitim Öğretim Yönetmeliği